Podstawowe jednostki miary – długość, masa, powierzchnia, czas i objętość w układzie SI

Fot. Busà Photography / Getty Images
Fot. Busà Photography / Getty Images
Jednostki miary służą do określania m.in. długości i powierzchni. Używane są w codziennym życiu, np. podczas gotowania, jak i jazdy samochodem. Często korzystamy z nich nawet nieświadomie, kiedy sprawdzamy pogodę czy podajemy komuś odległość jednego miejsca od drugiego. Wyróżnia się dwa systemy pozwalające na określenia długości – układ SI oraz jednostki imperialne. Sprawdź, na czym polegają różnice między nimi i w jaki sposób można je przeliczać.

Jednostki miary to wszystkie jednostki, które pomagają określić pewne wartości, takie jak czas, powierzchnia, masa czy długość. Obecnie na świecie rozróżniane są dwa systemy, na podstawie których są one obliczane i podawane. Warto znać nie tylko ogólnie przyjęte europejskie jednostki, ale również mieć pojęcie o podstawowych jednostkach stosowanych np. w Stanach Zjednoczonych. Taka wiedza może przydać się nie tylko podczas podróży, ale również podczas szukania przepisów w internecie.

Więcej:

Do definiowania i określania pewnej wartości używany jest powszechnie przyjęty przyrząd lub układ, czyli wzorzec jednostki miary (nazywany także etalonem). Najlepszym przykładem etalonu jest metr, który do 1960 roku był mierzony odcinkiem południka paryskiego. Sprawdź, jakie są podstawowe jednostki miary i jak można je szybko przeliczać.

Jednostki miary w układzie SI

Układ SI, czyli Międzynarodowy Układ Jednostek Miar został wprowadzony i zatwierdzony w 1960 roku. W jego skład wchodzi 7 jednostek podstawowych, które pomagają określić długość, masę, czas, prąd elektryczny, liczność materii, światłość oraz temperaturę. W codziennym życiu większość osób posługuje się 4 podstawowymi jednostkami, resztę stanowią zaś ich pochodne. Poniżej znajdziesz wszystkie jednostki miary , których możesz potrzebować na co dzień.

Jednostki miary długości

Podstawową jednostką długości jest metr. Pochodne to kilometry, decymetry, centymetry oraz milimetry.

  • 1 km = 1000 m,
    • 1 m = 10 dm = 100 cm,
      • 1 dm = 10 cm,
        • 1 cm = 100 mm.

          Jednostki miary czasu

          Czas wyraża się w godzinach, minutach oraz sekundach. Choć to właśnie sekunda uznawana są za jednostkę podstawą, na co dzień znacznie częściej stosuje się godziny i minuty.

          • 1 h = 60 min,
            • 1 min = 60 s.

              Jednostki miary powierzchni

              Do wyznaczania i określania wielkości powierzchni używane są metry kwadratowe, a także pochodne od nich kilometry i centymetry kwadratowe.

              • 1 km² = 1000000 m²,
                • 1 m² = 10000 cm²,
                  • 1 cm² = 100 mm².

                    Jednostki miary objętości

                    Metr sześcienny to najpopularniejsza ze stosowanych jednostek objętości. Bywa on określany również nazwą „kubik”, na przykład podczas określania objętości zużytej wody. W przepisach kulinarnych wartości podawane są w litrach i mililitrach.

                    • 1 l = 1 dm³ = 1000 ml,
                      • 1 m³ = 1000 dm³,
                        • 1 dm³ = 1000 cm³,
                          • 1 cm³ = 1000 mm³.

                            Jednostki miary masy (wagi)

                            Podstawową jednostką służącą do określania wagi jest gram, jego pochodne to: dekagram, kilogram, tona.

                            • 1 t = 1000 kg,
                              • 1 kg = 1000 g,
                                • 1 dag = 10 g.

                                  Angielskie jednostki miary – przelicznik

                                  Angielskie jednostki miary historycznie stosowane były na terenie Wielkiej Brytanii oraz należących do niej kolonii. Niektóre z jednostek służyły również osobom pracującym w marynarce, w komunikacji lotniczej oraz morskiej. Współcześnie jednostki imperialne używane są wyłącznie na terenie Stanów Zjednoczonych, Birmy oraz Liberii. W pozostałych krajach wykorzystywany jest ogólnie przyjęty układ SI (w Polsce został on przyjęty w 1960 roku). Jedyną jednostką, która na terenie USA nie odbiega od przyjętego w Europie systemu, jest czas, mierzony godzinami, minutami i sekundami. Pozostałe wartości określa się w następujący sposób:

                                  • długość wyrażana jest w calach, stopach i milach,
                                    • podstawowymi jednostkami wagi są uncja oraz funt,
                                      • pojemność określana jest za pomocą galonów i uncji,
                                        • do określania prędkości stosuje się mile na godzinę,
                                          • temperatura podawana jest w stopniach Farenheita,
                                            • przy podawaniu powierzchni stosuje się stopy kwadratowe.

                                              Jednostki imperialne można przeliczać samodzielnie, stosując poniższy przelicznik. Jeśli przebywasz w którymś z wyżej wymienionych państw lub potrzebujesz szybkiego przelicznika, z pomocą przychodzą odpowiednie aplikacje na telefon. Działają one jak kalkulator, przeliczając podane wartości zarówno z układu SI na jednostki imperialne, jak i odwrotnie. Wpisuje się do nich wyłącznie tę wartość, którą chce się przeliczyć – aplikacje mają już wbudowany przelicznik jednostek .

                                              Tesla zaprezentowała swojego pickupa

                                              Oto najczęściej używane jednostki imperialne wraz z wartościami odpowiadającymi im w Międzynarodowym Układzie Jednostek Miar.

                                              Długość

                                              • 1 cal (inch) = 2,54 cm,
                                                • 1 stopa (foot) = 30,48 cm,
                                                  • 1 mila = 1,60934 km,
                                                    • 12 cali = 1 stopa,
                                                      • 5280 stóp = 1 mila.

                                                        Waga

                                                        • 1 uncja (ounce) ≈ 30 g,
                                                          • 1 funt (pound) ≈ 0,45 kg,
                                                            • 16 uncji = 1 funt.

                                                              Prędkość

                                                              • 31 mil/h to około 50 km/h.

                                                                Pojemność

                                                                • 1 galon = 3,75 l,
                                                                  • 1 uncja (oz) = 29,5 ml,
                                                                    • 1 filiżanka (cup) = 236 ml lub 8 uncji (oz),
                                                                      • 16 filiżanek = 1 galon.

                                                                        Temperatura

                                                                        • 0℃ = 32℉,
                                                                          • 0℉ = -17℃,
                                                                            • 100℃ = 212℉,
                                                                              • 100℉ = 37,77℃.

                                                                                Powierzchnia

                                                                                • 1 m² = 10,7 ft²,
                                                                                  • 650 ft² ≈ 60 m².

                                                                                    Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN

                                                                                    podziel się:

                                                                                    Pozostałe wiadomości

                                                                                    Ile kosztują jajka? Sprawdzamy, w których sklepach są najtańsze

                                                                                    Ile kosztują jajka? Sprawdzamy, w których sklepach są najtańsze

                                                                                    Straż miejsca odebrała mu samochód. Powód? Kierowca nie opłacił gigantycznej liczby mandatów

                                                                                    Straż miejsca odebrała mu samochód. Powód? Kierowca nie opłacił gigantycznej liczby mandatów

                                                                                    Znalazła sposób, by ludzie zawsze ustępowali jej miejsca w komunikacji miejskiej. "Nawet się nie orientują"

                                                                                    Znalazła sposób, by ludzie zawsze ustępowali jej miejsca w komunikacji miejskiej. "Nawet się nie orientują"

                                                                                    Konar przygniótł dzieci. Są pod opieką ratowników

                                                                                    Konar przygniótł dzieci. Są pod opieką ratowników

                                                                                    Wypchany prosiak i głowa dzika. Jak wyglądała Wielkanoc w dawnej Polsce?

                                                                                    Wypchany prosiak i głowa dzika. Jak wyglądała Wielkanoc w dawnej Polsce?

                                                                                    Przez lata nosiła w piersi 10-kilogramowy guz. Była "sparaliżowana strachem" przed operacją

                                                                                    Przez lata nosiła w piersi 10-kilogramowy guz. Była "sparaliżowana strachem" przed operacją

                                                                                    Sport pomógł jej w walce z depresją. Dziś wspiera innych. "W krytycznym momencie ważyłam 36 kg"

                                                                                    Sport pomógł jej w walce z depresją. Dziś wspiera innych. "W krytycznym momencie ważyłam 36 kg"

                                                                                    Błąkał się po ulicach, bo nie miał gdzie spać. "Chciałem zniknąć"

                                                                                    Błąkał się po ulicach, bo nie miał gdzie spać. "Chciałem zniknąć"

                                                                                    Życzenia wielkanocne - czego życzyć na Wielkanoc?

                                                                                    Życzenia wielkanocne - czego życzyć na Wielkanoc?

                                                                                    Sylwia i Akop Szostakowie nie są już razem. Para wydała oświadczenie. "To nie jest żart"

                                                                                    Sylwia i Akop Szostakowie nie są już razem. Para wydała oświadczenie. "To nie jest żart"