Gorączka po szczepieniu nie przekraczająca 39 stopni i trwająca do dwóch dni nie powinna być powodem do niepokoju dla rodziców. Szczepienia to wysoce skuteczne metody zapobiegania zagrażającym życiu dzieci chorobom, dlatego takie łagodne odczyny poszczepienne jak gorączka nie powinny do nich zrażać opiekunów małych dzieci.
Gorączka u niemowlaka po szczepieniu – dlaczego występuje?
Częstą reakcją po szczepieniu jest gorączka, która wynika z odpowiedzi organizmu na podane w szczepionce antygeny stymulujące swoistą odpowiedź immunologiczną organizmu – atenuowane (czyli pozbawione zjadliwości) wirusy, bakterie lub ich fragmenty. Organizm niemowlaka, broniąc się przed nimi, nabywa przeciwciał na przyszłość, jego organizm nabiera odporności. Zrozumiałe więc, że dziecko może być osłabione, gorączkować czy nie mieć apetytu.
Gorączka poszczepienna należy do NOP, czyli niepożądanych odczynów poszczepiennych. Są to łagodne objawy występujące dość często i niewymagające interwencji lekarza.
W Polsce niemowlaki muszą być obowiązkowo szczepione przeciwko: gruźlicy, wirusowemu zapaleniu wątroby typu B, błonicy, tężcowi, krztuścowi, Haemophilus influenzae typu B, polio, pneumokokom. Przeciwko odrze, śwince i różyczce dzieci szczepimy już po ukończeniu pierwszego roku życia, w 13.-14. miesiącu. Od 2017 roku szczepionka przeciw pneumokokom jest obowiązkowa i refundowana przez NFZ. Mimo że niektórzy rodzice uważają, że nie jest konieczna i zraża ich gorączka po szczepieniu na pneumokoki, która również jest częstym skutkiem ubocznym u niemowlaków, to jednak należy ją dziecku podać. Jej skuteczność jest sprawdzona.
Gorączka po szczepieniu – co robić? Jak długo trwa gorączka po szczepieniu?
Gorączka po szczepieniu to częsta reakcja organizmu po szczepieniu i nie powinna niepokoić rodziców, jeśli trwa krótko i jej przebieg jest łagodny. Czy powinno się zbijać gorączkę poszczepienną? Jeśli temperatura u dziecka nie przekracza 39 stopni, to nie trzeba jej zbijać, pozwalając jedynie dziecku na odpoczynek. Dla spokoju można jednak podać niemowlakowi paracetamol lub ibuprofen, najlepiej w syropach przeznaczonych dla jego wieku. Warto zastosować zimne okłady, pozwolić dziecku na długi sen, często przykładać do piersi albo poić wodą. Dostarczanie płynów przy gorączce jest niezwykle ważne, gdyż pomaga zbić wysoką temperaturę i utrzymać właściwe nawodnienie osłabionego organizmu.
Taki stan osłabienia z gorączką poniżej 39 stopni może się pojawić w ciągu dwóch dni od szczepienia, ale najlepiej obserwować dziecko przez cały tydzień, gdyż każdy organizm reaguje inaczej. Jak długo gorączka poszczepienna może się utrzymywać? Jeśli trwa od dwóch do trzech dni, to nie należy się martwić, ale jeżeli ten czas się wydłuża, najlepiej skonsultować stan dziecka z pediatrą.
W przypadku kiedy wysoka gorączka po szczepieniu, powyżej 40 stopni, utrzymuje się dłużej niż trzy dni, do tego dołączają inne objawy, dziecko powinien zbadać lekarz. Może się okazać, że już w trakcie szczepienia w ciele niemowlaka rozwijała się infekcja, której objawy, takie jak np. katar, kaszel czy biegunka wystąpiły dopiero po szczepieniu.
Inne objawy po szczepieniu u niemowląt
Gorączka u niemowlaka po szczepieniu to nie jedyne niepożądane odczyny, które rodzice w ciągu kilku godzin lub dni mogą zaobserwować w zachowaniu dziecka. U większości dzieci objawy te nie występują lub trwają krótko i są bardzo łagodne – nie powinny niepokoić:
· zmniejszone łaknienie
· apatia i senność
· niespokojny sen
· drażliwość, płaczliwość, marudzenie
· zaczerwienienie, czasem obrzęk i bolesność skóry w miejscu wkłucia.
Jeśli jednak wymienione wyżej objawy będą się nasilać i utrzymywać dłużej niż trzy dni, gorączka zamiast się obniżać będzie wzrastać, należy niezwłocznie skonsultować się z pediatrą. Wątpliwości powinny wzbudzać inne reakcje poszczepienne, należą do nich:
· wysoka gorączka powyżej 40 stopni – brak reakcji po podaniu leków przeciwgorączkowych
· obrzęk, powiększający się rumień, bąble na skórze, duszności – taka reakcja alergiczna na szczepionkę pojawia się zwykle do 30 minut po wkłuciu
· wiotkie ciało spowodowane obniżonym napięciem w mięśniach
· bladość
· drgawki, utrata przytomności
· nieustanny płacz, krzyk, tzw. nieutulony płacz – trwający co najmniej trzy godziny mimo prób uspokojenia.
Należy pamiętać, że wystąpienie gorączki po szczepieniu u niemowlaka nie jest przeciwwskazaniem do kolejnych szczepień. Jeśli jednak dziecko doznało poważniejszych odczynów poszczepiennych, zwłaszcza reakcji alergicznej, należy skonsultować się z poradnia szczepień.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN