Lęk przed bliskością – jak go zwalczyć i dlaczego się pojawia?

Splecione dłonie kobiety i mężczyzny. Para siedzi na kanapie.
Fot. Davin Gegolick/ Getty Images
Strach przed bliskością pojawia się często w przypadku określonych zaburzeń psychicznych – osobowości narcystycznej oraz przy uzależnieniu od seksu. Doświadczają go te osoby, których uczucia zostały bardzo zranione i z tego powodu odczuwają lęk przed psychicznym lub fizycznym zbliżeniem się do kogoś.

Lęk przed bliskością – psychologia również mówi o tym, że bardzo często towarzyszy Dorosłym Dzieciom Alkoholików (DDA). Osoby te, ze względu na nieprawidłowo wykształcony obraz siebie, mają problemy z utrzymaniem związków, chociaż bardzo pragną miłości. Kiedy taka osoba wstępuje w związek, bardzo chce być kochana i akceptowana. Po jakimś czasie opadają emocje i rozpoczyna się budowanie relacji. Im bardziej ktoś zbliża się do DDA, tym te osoby bardziej się wycofują, aż w końcu kończą związek. Dlaczego tak się dzieje? Dorosłe Dzieci Alkoholików w dzieciństwie bardzo często doświadczały odrzucenia oraz mają niskie poczucie wartości. Są przekonane, że gdy druga osoba odkryje ich prawdziwe “ja”, wtedy na pewno zostaną opuszczone, dlatego wolą same wszystko zakończyć relację. Lęk przed bliskością u DDA jest więc wynikiem traumatycznych przeżyć z dzieciństwa.

Syndrom unikania bliskości – inne źródła

Jak wyżej wspomniano, lęk przed bliskością rodzi się już w dzieciństwie, ewentualnie w wieku nastoletnim. U podstaw tego lęku leży odrzucenie lub porzucenie przez rodziców albo opiekunów. Nie chodzi tu tylko i wyłącznie o śmierć jednego lub obojga rodziców. Wystarczającym powodem jest rozwód i brak kontaktu z rodzicem. Problemy z bliskością pojawiają się również wtedy, kiedy rodzice opuszczają nas w sposób emocjonalny i nie zaspokajają naszych potrzeb. Przykładem może być matka, która na skutek ciężkiej depresji przestaje zajmować się dzieckiem w sensie emocjonalnym, przestaje je przytulać i okazywać czułość, dba jedynie o jego potrzeby fizyczne. Dziecko w takich sytuacjach uczy się, że okazywana przez rodzica miłość wcale nie gwarantuje, że nie zostanie się opuszczonym. Ból po stracie bliskiej osoby jest tak duży, że lepsze wydaje się całkowite zrezygnowanie z bliskości, niż ryzyko przeżywania bólu po stracie ponownie. Kiedy jako dzieci czujemy się nieważni i nieakceptowani, trudno jest w dorosłym życiu uwierzyć, że zasługuje się na miłość – stąd właśnie bierze się strach przed bliskością. Szczególnie często takie lęki pojawiają się u mężczyzn. Są one dodatkowo maskowane społecznym wymogiem od mężczyzny, że ma być twardy i silny – w końcu “chłopaki nie płaczą”. Na kozetki psychologów trafiają więc pary i małżeństwa, w których mężczyzna unikający bliskości chce się bardziej zaangażować w związek, ale się tego boi.

Lęk przed bliskością – jak pomóc drugiej osobie lub sobie?

Kiedy zauważamy u siebie wyżej opisane mechanizmy, takie jak unikanie bliskości i lęk przed nią, a chcemy pozbyć się tego problemu, warto skonsultować się z psychologiem. Znajdzie on przyczynę lęku przed bliskością i zastosuje odpowiedni rodzaj psychoterapii. Warto przepracować jeszcze raz trudne chwile odrzucenia w dzieciństwie lub wieku nastoletnim. Terapia pozwoli nam spojrzeć na nowo na te wydarzenia i nabrać do nich dystansu, a co za tym idzie, również pokonać lęk przed bliskością . Skutecznym rozwiązaniem jest również wzięcie udziału w grupowej terapii DDA, która pozwoli spojrzeć na dzieciństwo z innej perspektywy. Terapia taka ma sens o tyle, o ile w dzieciństwie mierzyliśmy się z alkoholizmem, narkomanią lub inną formą emocjonalnej nieobecności rodzica. Strach przed bliskością emocjonalną wymaga odnalezienia swoich pierwotnych źródeł – w przeciwnym wypadku nie będzie możliwości się pozbyć.

Jeśli widzimy, że nasz partner unika bliskości i zaczyna wycofywać, warto porozmawiać z nim na temat lęku przed bliskością , być może potrzebuje odpowiedniej terapii.

Lęk przed bliskością fizyczną i emocjonalną sprawia, że nie jesteśmy w stanie budować satysfakcjonujących relacji nie tylko w sferze intymnej, ale również przyjacielskiej. Budowanie masek, niedopuszczanie, aby druga osoba dobrze nas poznała sprawia, że relacja nie ma szans rozwijać się w odpowiedni sposób.

Lęk przed bliskością – korzyści?

Wydawałoby się, że lęk przed bliskością jest źródłem cierpienia i niepowodzeń. Warto spojrzeć na niego jednak również z innej perspektywy, czyli takiej, z której patrzą osoby niechcące pozbyć się tego lęku. Strach przed bliskością emocjonalną, oprócz unikania odrzucenia, może chronić również przed pojawieniem się lęku przed śmiercią. Kiedy otacza nas mnóstwo osób, z którymi tworzymy satysfakcjonujące relacje przynoszące radość, może zacząć pojawiać się lęk egzystencjalny, czyli lęk przed śmiercią naszą lub kogoś bliskiego. Taki lęk bardzo często można spotkać w parach i małżeństwach – gdy druga osoba nie odbiera telefonu lub długo nie wraca, możemy zacząć odczuwać strach.

Efektem strachu przed bliskością jest również postrzeganie nas przez innych jako osoby silne, mocno stąpające po ziemi i pragmatyczne. Takie postrzeganie nas jest szczególnie korzystne w środowisku zawodowym.

Wymienione korzyści z syndromu unikania bliskości dla niektórych mogą wydawać się kuszące, jednak w dłużej perspektywie nie pozwalają na budowanie szczęśliwego i wartościowego życia. Warto zadbać o związki i relacje z innymi. Odrzucenie to bolesne przeżycie, ale szczęśliwy związek lub przyjaźń pełna miłości, bliskości i zrozumienia pozwoli na zbudowanie satysfakcjonującego i dobrego życia.

Zobacz film: Jak pokonać swoje lęki? 

Zobacz film: Jak pokonać swoje lęki? Źródło: Dzień Dobry TVN

Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN

podziel się:

Pozostałe wiadomości

Pomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka

Pomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka

Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

Upiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?

Upiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?

Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

Wielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?

Wielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?

Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym
Materiał promocyjny

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym

Wysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?

Wysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego
Materiał promocyjny

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego

Tuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent

Tuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu
Materiał promocyjny

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"
Materiał promocyjny

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy
Materiał promocyjny

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"
Materiał promocyjny

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?
Materiał promocyjny

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry
Materiał promocyjny

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?
Materiał promocyjny

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
Materiał promocyjny

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"