Czym zastąpić mięso w diecie wegetariańskiej i wegańskiej?

Źródło: Dzień Dobry TVN
Błędy przy przechodzeniu na wegetarianizm
Błędy przy przechodzeniu na wegetarianizm
Meksyk w kuchni
Meksyk w kuchni
Sposób na idealną kaczkę
Sposób na idealną kaczkę
Smakołyki, które uwielbiają dzieciaki
Smakołyki, które uwielbiają dzieciaki
Gulasz - kulinarny hit na każdą porę
Gulasz - kulinarny hit na każdą porę
Jesienne zupy na rozgrzewkę
Jesienne zupy na rozgrzewkę
Zupy wprost wymarzone na jesień
Zupy wprost wymarzone na jesień
Rodzinne przepisy Ewy Drzyzgi
Rodzinne przepisy Ewy Drzyzgi
Międzypokoleniowe przepisy
Międzypokoleniowe przepisy
Babcine przepisy od Cristiny Catese
Babcine przepisy od Cristiny Catese
Te przepisy podbiły media społecznościowe
Te przepisy podbiły media społecznościowe
Warzywne przepisy pełne smaku
Warzywne przepisy pełne smaku
Zupy lekiem na całe zło
Zupy lekiem na całe zło
Letnie desery pełne słońca
Letnie desery pełne słońca
Postne przepisy z Półwyspu Apenińskiego
Postne przepisy z Półwyspu Apenińskiego
Nieoczywiste rybne przepisy Piotra Kucharskiego
Nieoczywiste rybne przepisy Piotra Kucharskiego
Śledziowa kuchnia na święta i nie tylko - przepisy Piotra Kucharskiego
Śledziowa kuchnia na święta i nie tylko - przepisy Piotra Kucharskiego
Jesienne przepisy z kiełbasą
Jesienne przepisy z kiełbasą
Ciasto na lato, desery na upały
Ciasto na lato, desery na upały
Kulinarne wspomnienia z greckiej wyspy
Kulinarne wspomnienia z greckiej wyspy
Desery idealne do kawy
Desery idealne do kawy
Pomysł na wielki gar letniej zupy
Pomysł na wielki gar letniej zupy
Owocowe desery idealne w upalne dni
Owocowe desery idealne w upalne dni 
Pomysły na pyszne desery lodowe
Pomysły na pyszne desery lodowe
3D w tortownicy
3D w tortownicy
1 wywar 3 zupy
1 wywar 3 zupy
Lodowe desery we włoskim stylu
Lodowe desery we włoskim stylu
Smak z dzieciństwa, czyli serek waniliowy
Smak z dzieciństwa, czyli serek waniliowy
Rozgrzewające, jesienne zupy
Rozgrzewające, jesienne zupy
Popisowe domowe zupy Andrzeja Polana
Popisowe domowe zupy Andrzeja Polana
Coraz więcej osób rezygnuje z jedzenia mięsa – najczęściej ze względów etycznych lub zdrowotnych. Bez względu na przyczyny tej decyzji, przechodząc na wegetarianizm lub weganizm, należy wiedzieć, czym zastąpić mięso w diecie, by dostarczyć organizmowi niezbędnych substancji odżywczych.

Mięso to źródło wielu związków, które w świecie roślinnym występują w mniejszych ilościach albo w gorzej przyswajalnej dla ludzkiego organizmu postaci. Skomponowanie prawidłowo zbilansowanej diety bezmięsnej jest jak najbardziej możliwe, ale wymaga wiedzy na temat składu poszczególnych produktów roślinnych. 20 marca obchodzony jest Dzień Bez Mięsa, zwłaszcza dzisiaj warto dowiedzieć się, jak skutecznie zastępować je w diecie.

Mięso w diecie – jakich substancji odżywczych dostarcza?

Każdy gatunek mięsa stanowi bardzo dobre źródło białka, w tym kompletu niezbędnych aminokwasów egzogennych, których ludzki organizm nie jest w stanie samodzielnie syntezować, więc musi pozyskiwać je z pożywienia.

Zawartość tłuszczu w mięsie jest zróżnicowana – dużo znajduje się go w wieprzowinie i niektórych rybach morskich, niewiele – w mięsie drobiowym i chudych rybach. Czerwone mięso zawiera głównie tłuszcze nasycone (ich spożycie należy ograniczać), podczas gdy ryby dostarczają przede wszystkim nienasyconych kwasów tłuszczowych (niezbędnych w diecie, ale dostępnych w wielu produktach roślinnych).

Mięso jest źródłem wszystkich witamin z grupy B. Niektóre ryby zawierają także istotne ilości witamin E i D. Spośród obecnych w mięsie minerałów na szczególną uwagę zasługuje żelazo. Występuje ono zarówno w świecie zwierzęcym, jak i roślinnym, ale to pozyskiwane z mięsa ludzki organizm przyswaja lepiej niż tzw. żelazo niehemowe, obecne w roślinach. Żywność pochodzenia zwierzęcego jest także głównym źródłem cynku (występuje w owocach morza, podrobach, jajach) i wapnia (najwięcej jest go w mleku i jego przetworach).

W jakiej diecie trzeba zastąpić mięso innymi produktami?

Istnieje wiele diet ograniczających spożycie produktów odzwierzęcych w mniej lub bardziej restrykcyjny sposób. Za jadłospis bezmięsny często uchodzi taki, w którym dopuszcza się spożywanie ryb i owoców morza. Rozgraniczenie pomiędzy mięsem a rybami jest kwestią dyskusyjną, niemniej osobom stosującym taką dietę nie grożą niedobory pokarmowe. Ryby dostarczają tych samych co mięso niezbędnych składników odżywczych.

Pełnowartościowy jadłospis bez trudu skomponować mogą także laktoowowegetarianie. Jest to najczęstsza wersja wegetarianizmu, której zwolennicy rezygnują z jedzenia wszelkich produktów pochodzących z uboju zwierząt, ale spożywają jaja, mleko i jego przetwory. W takiej diecie nie brakuje białka zwierzęcego ani zasobnych źródeł wapnia czy żelaza hemowego.

Mięso w diecie zastąpić muszą weganie – osoby, które całkowicie wyeliminowały ze swojego jadłospisu produkty pochodzące z uboju oraz pozyskiwane od żywych zwierząt. Niedobory pokarmowe wystąpić mogą we wszystkich odmianach weganizmu, zarówno restrykcyjnych (takich jak np. frutarianizm), jak i opartych wyłącznie na wyżej przytoczonej, podstawowej zasadzie.

Czym można zastąpić mięso w diecie wegańskiej?

Weganie narażeni są na niedobory aminokwasów egzogennych, witamin z grupy B (w szczególności B12, czyli kobalaminy, która nie występuje w świecie roślinnym), żelaza, cynku i wapnia.

Białka stanowi element budulcowy wszystkich tkanek ciała – bez nich niemożliwa byłaby ich ciągła odnowa. Witaminy B odpowiadają za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego, uczestniczą w tworzeniu przeciwciał, hormonów czy enzymów. Żelazo odgrywa istotną rolę w układzie krwiotwórczym – jego niedobory powodują anemię. Wapń jest materiałem budulcowym kości i zębów, reguluje pracę serca czy kurczliwość mięśni. Cynk wzmacnia naturalną odporność organizmu, niezbędny jest do zachowania płodności i prawidłowego stanu skóry. To tylko niektóre spośród istotnych funkcji związków, które organizm pozyskuje z produktów odzwierzęcych.

Jak zastąpić mięso w diecie, by nie cierpieć na niedobory wyżej wymienionych substancji? Wszystkie z nich występują w świecie roślinnym. Bardzo dobrymi zamiennikami mięsa są:

  • rośliny strączkowe (np. soczewica, fasola, ciecierzyca, soja i produkty sojowe),
    • nasiona (np. chia, słonecznika, sezamu), pestki (np. dyni), orzechy,
      • ziarna zbóż (płatki owsiane, kasza jęczmienna, komosa ryżowa),
        • zielone warzywa (zwłaszcza liściaste), np. szpinak, brokuł,
          • algi morskie.

            Wbrew obiegowym opiniom rośliny zawierają komplet niezbędnych aminokwasów – w mniejszych ilościach niż mięso, ale dostatecznych, by zaspokoić zapotrzebowanie na białko. Proporcje aminokwasów egzogennych w wyżej wymienionych produktach są zróżnicowane, więc warto zapoznać się z ich składem, by odpowiednio łączyć je w diecie.

            Błędne jest także przekonanie, że tylko mięso jest dobrym źródłem żelaza. Wyżej wymienione rośliny zawierają go bardzo dużo, choć jest ono gorzej przyswajalne niż żelazo hemowe. By zwiększyć jego wykorzystanie przez organizm, trzeba włączać do posiłków produkty zasobne w witaminę C.

            Jedyną substancją, którą w diecie bezmięsnej należy suplementować, jest kobalamina. Weganie mogą skorzystać z preparatów dostępnych w aptekach lub wybierać wyroby (np. płatki zbożowe) wzbogacane przez producentów witaminą B12.

            Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.

            Zobacz także:

            Autor: Adrian Adamczyk

            Źródło zdjęcia głównego: Alexander Spatari/Getty Images

            podziel się:

            Pozostałe wiadomości

            Pomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka

            Pomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka

            Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

            Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

            Upiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?

            Upiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?

            Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

            Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

            Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

            Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

            Wielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?

            Wielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?

            Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

            Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

            Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

            Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

            Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym
            Materiał promocyjny

            Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym

            Wysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?

            Wysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?

            Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

            Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

            "Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

            "Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

            Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

            Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

            Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego
            Materiał promocyjny

            Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego

            Tuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent

            Tuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent

            Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

            Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

            Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

            Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

            10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu
            Materiał promocyjny

            10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu

            Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

            Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

            Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

            Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

            Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

            Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

            Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

            Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

            Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"
            Materiał promocyjny

            Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"

            Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

            Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

            Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

            Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

            Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

            Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

            "Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

            "Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

            Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy
            Materiał promocyjny

            Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy

            Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

            Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

            Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

            Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

            Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"
            Materiał promocyjny

            Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"

            Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

            Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

            Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

            Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

            Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

            Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

            Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?
            Materiał promocyjny

            Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?

            "Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

            "Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

            Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

            Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

            "Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

            "Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

            Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry
            Materiał promocyjny

            Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry

            Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

            Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

            Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

            Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

            Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?
            Materiał promocyjny

            Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?

            Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

            Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

            Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

            Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

            To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

            To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

            Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

            Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

            Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

            Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

            Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

            Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

            E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
            Materiał promocyjny

            E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"

            Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

            Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

            Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

            Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

            Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

            Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

            Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

            Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

            9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

            9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

            Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

            Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

            Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

            Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

            #DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

            #DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

            Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

            Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

            Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

            Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

            Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

            Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

            Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"

            Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"