Znaki ekologiczne dzielą się na międzynarodowe oraz te przyznawane w poszczególnych krajach. Najważniejsze znaki ekologiczne informują, czy opakowania są biodegradowalne, czy też wielokrotnego użytku. Mówią o tym, że produkt nie był testowany na zwierzętach lub został wyprodukowany wedle określonych standardów i procedur. Niektóre symbole ekologiczne przyznawane są jako wyróżnienie, np. za produkty energooszczędne (znak Energy Star).
Więcej:
- Zdrowa żywność ekologiczna – definicja, oznaczenia, informacje
- Papierosy niszczą zdrowie, a niedopałki środowisko
- Na ratunek światu, rowerem
Czym są znaki ekologiczne?
Znaki ekologiczne pojawiają się na opakowaniach produktów i często decydują o tym, czy klient dany produkt nabędzie. Dla konsumenta jest to informacja, że dany towar został wyprodukowany z dbałością o środowisko naturalne, że jest ekologiczny. Znaki ekologiczne na opakowaniach mówią konsumentowi, że jeśli zdecyduje się na dany produkt, zadba również o planetę. Świadomość konsumentów rośnie, dlatego wzrasta także liczba producentów, którzy dbają o posiadanie etykiety ekologicznej.
Prezentacja znaków ekologicznych powinna uwzględniać ich podział na trzy podstawowe kategorie: symbole ekologiczne dla żywności, produktów ekologicznych i opakowań ekologicznych . Oznakowanie dotyczące żywności ekologicznej odnosi się do tzw. zdrowej żywności i może wskazywać na pochodzenie danego produktu (kraj lub region), na szczególną dbałość o redukcję emisji CO2 w procesie produkcji. Ze znaków ekologicznych związanych z żywnością można dowiedzieć się, że produkty nie były testowane na zwierzętach i że przy ich wytwarzaniu nie ucierpiały żadne organizmy żywe. Ekoznaki dotyczące produktów mogą informować o tym, że są one bezpieczne dla warstwy ozonowej, energooszczędne lub też spełniają kryteria z zakresu ochrony środowiska. Znaki ekologiczne na opakowaniach wskazują, czy dane opakowanie jest wielokrotnego użytku, przeznaczone do recyklingu albo biodegradowalne.
Znaki ekologiczne na opakowaniach – wymagania
Aby starać się o oznaczenia ekologiczne, a tym samym o uzyskanie certyfikatu ekologicznego dla danego produktu, należy spełnić kilka warunków:
- proces produkcyjny powinien być przyjazny dla środowiska naturalnego,
- w procesie produkcyjnym należy ograniczyć zużycie energii,
- produkt nie może być wytworzony z surowców toksycznych,
- produkt nie może być testowany na zwierzętach,
- produkt powinien powstać z ograniczonej liczby surowców (lub pochodzących z recyklingu),
- opakowanie produktu (o ile istnieje) ma być minimalistyczne, ewentualnie nadające się do ponownego użycia.
Każdy producent spełniający określone wymogi może ubiegać się o przyznanie znaków ekologicznych . Musi się jednak liczyć z koniecznością przebrnięcia przez procedurę oceny produktu i procesu produkcyjnego. Znaki może przyznawać instytucja publiczna, prywatna, administracja rządowa, organizacje konsumenckie itp. Jedną z takich instytucji jest Polskie Centrum Badań i Certyfikacji , które od 1998 roku przyznaje oficjalny znak ekologiczny EKO-ZNAK . Oznaczeniem tym mogą się pochwalić zarówno polskie, jak i zagraniczne produkty, które spełniają szereg kryteriów dotyczących ochrony środowiska, zdrowia i odpowiedniego wykorzystywania zasobów naturalnych.
Znaki ekologiczne i ich znaczenie
Wszyscy, którzy chcą świadomie podejmować decyzje zakupowe i wybierać produkty przyjazne dla środowiska, chroniące nie tylko Ziemię, ale także ludzką pracę, zwracają uwagę na znajdujące się na nich oznaczenia. Dla uważnego konsumenta są one legendą i pokazują, jakie wymogi spełnia dany artykuł. Podstawowe znaki ekologiczne to:
- opakowanie biodegradowalne – ulega rozkładowi podczas kompostowania, nie uwalnia szkodliwych substancji,
- recykling (pętla z trzech strzałek) – opakowania nadają się do powtórnego przetworzenia i wyprodukowania kolejnego podobnego produktu,
- wrzuć do kosza – powszechnie rozpoznawalny znak, przypomina o konieczności wyrzucenia niepotrzebnego opakowania do kosza na śmieci,
- bezpieczny dla ozonu (znak występuje najczęściej z napisem) – produkt pozbawiony freonu, który niszczy warstwę ozonową,
- Energy Star – znak świadczący o energooszczędności; w USA przyznawany od 1992 roku, od 2006 roku również w UE,
- znak białego królika, czyli informacja o tym, że produkt nie był testowany na zwierzętach,
- króliczek z ochraniającą go dłonią – symbol przyznawany kosmetykom, które nie były testowane na zwierzętach.
Jednymi z najbardziej rozpoznawalnych znaków ekologicznych są symbole recyklingu czy te informujące o braku testów przeprowadzanych na zwierzętach.
Autor: Adrian Adamczyk