Zobacz też: Zapotrzebowanie kaloryczne człowieka – obliczanie. Czynniki warunkujące zapotrzebowanie organizmu na energię >>>
Definicja płci kulturowej mimo iż dość rozbudowana jest również dosyć prosta. Mimo to często nadużywa się słowa gender i odnosi do całkiem sprzecznych z definicją pojęć. Płeć kulturowa (gender) jest to suma cech osobowości, stereotypów i ról płciowych utrwalonych w danym społeczeństwie jako kobiece lub męskie. Cechy te i zachowania przyjmuje się w danej kulturze w drodze socjalizacji jednostki, w tym kontekście rozumianej jako proces wychowania i asymilacji w społeczeństwie i świecie ludzi dorosłych.
Co decyduje o płci kulturowej jednostki?
Płeć kulturową tłumaczy się jako indywidualne poczucie jednostki i powołanie do wykonywania konkretnej roli w społeczeństwie. Tym różni się ona od płci biologicznej, że definiuje ją nie urodzenie z konkretnym zestawem cech biologicznych, ale stworzone przez społeczeństwo kultura i obyczaje.
W związku z urodzeniem w konkretnej kulturze jednostka najczęściej automatycznie przyjmuje na siebie pewne role i postawy charakterystyczne dla płci biologicznej w tej kulturze występujące . Mimo wielu zachodzących we współczesnych świecie przemian w dalszym ciągu najbardziej popularnym podejściem do płci kulturowej jest wyraźny podział na role męskie i żeńskie w społeczeństwie, zwłaszcza w społeczeństwie poza Europą, gdzie często rola kobiety ogranicza się do organizacji spraw domowych, a męska – ma znaczenie w kontekście spraw światowych.
Zobacz też: Szklany sufit: czym jest, jak się objawia i jak sobie z nim radzić? >>>
Nawet w Europie i Stanach Zjednoczonych, mimo wyraźnego postępu, wciąż to kobiety, silnie osadzone w swojej tradycyjnej płci kulturowej, częściej zostają w domu, by opiekować się dziećmi i częściej pełnią rolę strażniczki domowego ogniska. Mężczyźni natomiast są zwykle dostarczycielami drewna do tego ogniska. Jako opiekunowie swoich żon i dzieci przynoszą do domu pieniądze. Mimo że na Zachodzie często zdarza się już zamiana tych tradycyjnych ról, w dalszym ciągu nie jest ona przyjmowana jako coś naturalnego.
Często tłumaczy się to cechami i uwarunkowaniami biologicznymi kobiet i mężczyzn, których nie jest w stanie przełamać żadna ideologia ani podejście. Przykładowo mężczyzna dziecka piersią nie nakarmi, ponieważ nie posiada ku temu odpowiedniej budowy i możliwości organizmu. Jeżeli zatem kobieta chce, aby dziecko nabyło dzięki mleku matki odpowiednią odporność, niezależnie od swoich poglądów i ambicji to ona prawdopodobnie przez pierwsze miesiące życia będzie spędzała czas z dzieckiem w większym wymiarze czasowym niż ojciec. Jest to tylko jedna z wielu różnic biologicznych, które uwarunkowują również gender, płeć kulturową w konkretnym społeczeństwie.
Nieprawidłowe użycie słowa gender – płeć kulturowa a zabarwienie pejoratywne
W związku z wieloma ruchami walczącymi o równouprawnienie oraz w związku ze spopularyzowaniem pojęcia gender na świecie, pojęcie to zaczęło żyć niejako własnym życiem. Trafiło pod strzechy i zaczęło nabierać znaczenia, które zostało mu wręcz narzucone przez słabiej wyedukowaną część społeczeństwa.
Gender stało się symbolem nadmiernej liberalizacji obyczajów, symbolem dewiacji seksualnych oraz spotkało się z bezmyślną krytyką ze strony władzy i mas społecznych. Niewiele osób rozumie, że gender jest krytykowane przez osoby postępowe. Płeć kulturowa jest tym, co znajduje się w obszarze pojmowania konserwatystów jako rzecz nacechowana pozytywnie. Tak w każdym razie wynikałoby z definicji płci kulturowej. W praktyce jednak bywa różnie, ze szkodą zresztą dla debaty społecznej, która momentami traci sens, kiedy przeciwnicy ideologiczni mylą pojęcia oraz dyskwalifikują uczestników dyskusji, używając niewłaściwych argumentów.
Zobacz też: Czy kobiety są gorszymi kierowcami (i dlaczego nie) >>>
Przemiany społeczne a podejście do płci kulturowej
Jeszcze niedawno, bo do końca lat 50. ubiegłego wieku, panowało przekonanie zwane esencjalizmem . Powszechnie uznawano, że płeć kulturowa dominowana jest w ogromnym stopniu przez płeć biologiczną. Oznacza to, że większość cech wynikających z przynależności do płci męskiej lub żeńskiej narzuca ludziom zasady, którymi muszą się kierować, oraz wymaga od nich konkretnych zachowań, postaw, a nawet emocjonalności charakterystycznej dla płci, której jest się przedstawicielem.
Dopiero w latach 60. do głosu doszedł konstruktywizm . Zauważono wtedy, że płeć kulturowa nie może być w 100% zależna od płci biologicznej, skoro w zależności od czasów oraz przynależności do konkretnego społeczeństwa normy zachowań i struktur społecznych ulegają przemianom. Niekiedy zarzuca się zwolennikom przemian chaos ideologiczny, jednak należy wziąć pod uwagę, że prowadzą one przede wszystkim do odrzucenia sztywnych zasad w imię przyznania każdej jednostce możliwości indywidualnego podejmowania decyzji. Czas pokaże, czy zwalczenie płci kulturowej to utopia czy antyutopia…
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN