Czym jest halal i jakie jedze­nie można spo­ży­wać według sza­riatu?

halal
Fot. LisaInGlasses / Getty Images
Choć słowo „halal” okre­śla ogólny zbiór tego, na co pozwala sza­riat i używa się go głów­nie do okre­śle­nia diety sto­so­wa­nej przez kon­ser­wa­tyw­nych muzuł­ma­nów. Co spra­wia, że jedze­nie jest „czy­ste”, jak wygląda ubój rytu­alny i czym jest cer­ty­fi­kat halal?

Wszyst­kich wyznaw­ców islamu obo­wią­zuje sza­riat, czyli zbiór zasad nor­mu­jący ich życie codzienne. Halal okre­śla, co muzuł­ma­nie mogą robić, a haram to, co jest kate­go­rycz­nie zabro­nione. Jedną z naj­waż­niej­szych zasad jest prze­strze­ga­nie diety halal, czyli wol­nej od wszel­kich zabro­nio­nych pro­duk­tów, uwa­ża­nych za „nieczy­ste”. W Pol­sce pro­dukty halal, a zwłasz­cza mięso, wzbu­dzają wiele kontrowersji. Wiąże się to z ubo­jem, sposobem, w jaki pozyskuje się to „dozwo­lone do spo­ży­cia” mięso.

Więcej:

Co to jest halal i jak się go kate­go­ry­zuje?

Halal, czyli to, na co sza­riat pozwala, dzieli się na cztery grupy:

  • Wadżib, czyli wszyst­kie czyn­no­ści obo­wiąz­kowe, któ­rych nie­speł­nie­nie uzna­wane jest za grzech. Do wadżibu zalicza się m.in. codzienną modli­twę, czcze­nie Allaha, poszcze­nie w trak­cie święta rama­dan czy spo­ży­wa­nie jedy­nie żyw­no­ści halal oraz uży­wa­nie kosme­ty­ków halal.
    • Musta­habb, czyli czyn­ność zale­cane, wykonywane przez każdego dobrego muzuł­ma­nina. Do musta­habb zali­czyć można m.in. pomoc innym ludziom, opiekę nad star­szymi oraz wspo­ma­ga­nie akcji pomo­co­wych.
      • Mubah, czyli zacho­wa­nia neu­tralne w świe­tle religii, np. wyko­ny­wa­nie danego zawodu.
        • Makruh, czyli zbiór czyn­ność dozwo­lo­nych, ale nie­za­le­ca­nych. Makruh obej­muje zarówno poważne sytu­acje, takie jak np. wzię­cie roz­wodu, jak i bar­dziej błahe, np. zjedze­nie mocno czosn­ko­wej potrawy przed pój­ściem do meczetu.

          Czym cha­rak­te­ry­zuje się jedze­nie halal?

          Kuch­nia halal, czyli ta, w któ­rej skład wcho­dzą potrawy spo­ży­wane przez muzuł­ma­nów, jest wolna od pro­duk­tów zaka­za­nych przez Koran. Według świę­tej islam­skiej księgi wyznawcy nie mogą spo­ży­wać krwi, mięsa wie­przo­wego i alko­holu, ale też i m.in. mięsa psów, węży, małp, osłów oraz zwie­rząt dra­pież­nych (np. tygrysa czy sępa) albo szkod­ni­ków (np. szczu­rów lub myszy). Zaka­zuje się także jedze­nia mięsa zwie­rząt zwy­cza­jowo uzna­wa­nych za brudne lub odra­ża­jące np. owa­dów, larw, żab oraz zwie­rząt jadowitych, np. skor­pio­nów czy roz­dy­mek. Mięso halal musi być uzy­skane w rytu­alnym uboju, prze­pro­wa­dzo­nym zgod­nie z pra­wem islam­skim.

          Zobacz także: Kultura żydowska oczami międzynarodowych artystów

          Jak wygląda rytu­alny ubój halal?

          Ubój halal musi być prze­pro­wa­dzony zgod­nie z pra­wem islam­skim. Przede wszystkim może go dokonać jedy­nie osoba będąca muzuł­ma­ninem. Zwie­rzę usta­wia się głową w kie­runku arab­skiego mia­sta Mekka. Tuż przed zabi­ciem zwie­rzęcia wykrzykuje się zwrot „Bismillah! (W imię Boga!)”. Naj­waż­niej­szy jest jed­nak sam moment uboju. Sto­so­wane do tego narzę­dzie musi być bar­dzo ostre, żeby cię­cie było płynne i nie­prze­rwane. Samo cię­cie powinno prze­ciąć tcha­wicę zwie­rzęcia, prze­łyk oraz główne tęt­nice szyjne. Nie każda uboj­nia może doko­ny­wać rytu­al­nego uboju. Nie­zbędny jest do tego spe­cjalny cer­ty­fi­kat halal, wyda­wany przez lokalne muzuł­mań­skie orga­ni­za­cje reli­gijne. Wydaje się go tylko po speł­nie­niu wszyst­kich wyma­gań zwią­za­nych z pozy­ski­wa­niem mięsa halal.

          Zobacz film: Kawior po żydowsku. Źródło: Dzień Dobry TVN

          Ubój halal w Pol­sce

          Choć w Pol­sce sku­pi­ska wyznaw­ców islamu są sto­sun­kowo bar­dzo małe, na tere­nie kraju ist­nieją uboj­nie dzia­ła­jące w sys­te­mie halal. Budzi to jed­nak wiele kon­tro­wer­sji, ponieważ przez wiele osób ubój rytu­alny uzna­wany jest za bestial­ski i nie­hu­ma­ni­tarny (śmierć zwie­rzęcia polega na powol­nym wykrwa­wia­niu się). W 1997 roku w życie weszła ustawa o ochro­nie zwie­rząt, zgodnie z którą zwie­rzę może być pod­dane ubo­jowi jedy­nie po ówcze­snym pozba­wie­niu go świa­do­mo­ści. Ta zasada nie dotyczyła jed­nak obrząd­ków reli­gij­nych, czyli m.in. uboju halal. Po latach pro­te­stów i dys­ku­sji na ten temat w 2013 roku wpro­wa­dzono cał­ko­wity zakaz uboju bez ogłu­sza­nia. Jed­nakże rok póź­niej Try­bu­nał Kon­sty­tu­cyjny uznał, że zakaz rytu­al­nego uboju naru­sza wol­ność reli­gii i sumie­nia, dla­tego zakaz został uchy­lony. Obec­nie na tere­nie Pol­ski działa kil­ka­na­ście ubojni dro­biu i bydła z cer­ty­fi­katem halal, a samo mięso halal dostępne jest w licz­nych mar­ke­tach i restau­ra­cjach.

          Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN

          podziel się:

          Pozostałe wiadomości

          Dołączyła do redakcji DDTVN. Co wiemy o Edycie Zając?

          Dołączyła do redakcji DDTVN. Co wiemy o Edycie Zając?

          Katarzyna Warnke otwarcie o współpracy z Izabelą Kuną. "Nie przyjaźniłyśmy się"

          Katarzyna Warnke otwarcie o współpracy z Izabelą Kuną. "Nie przyjaźniłyśmy się"

          Ile kosztują jajka? Sprawdzamy, w których sklepach są najtańsze

          Ile kosztują jajka? Sprawdzamy, w których sklepach są najtańsze

          Straż miejsca odebrała mu samochód. Powód? Kierowca nie opłacił gigantycznej liczby mandatów

          Straż miejsca odebrała mu samochód. Powód? Kierowca nie opłacił gigantycznej liczby mandatów

          Znalazła sposób, by ludzie zawsze ustępowali jej miejsca w komunikacji miejskiej. "Nawet się nie orientują"

          Znalazła sposób, by ludzie zawsze ustępowali jej miejsca w komunikacji miejskiej. "Nawet się nie orientują"

          Konar przygniótł dzieci. Są pod opieką ratowników

          Konar przygniótł dzieci. Są pod opieką ratowników

          Wypchany prosiak i głowa dzika. Jak wyglądała Wielkanoc w dawnej Polsce?

          Wypchany prosiak i głowa dzika. Jak wyglądała Wielkanoc w dawnej Polsce?

          Przez lata nosiła w piersi 10-kilogramowy guz. Była "sparaliżowana strachem" przed operacją

          Przez lata nosiła w piersi 10-kilogramowy guz. Była "sparaliżowana strachem" przed operacją

          Sport pomógł jej w walce z depresją. Dziś wspiera innych. "W krytycznym momencie ważyłam 36 kg"

          Sport pomógł jej w walce z depresją. Dziś wspiera innych. "W krytycznym momencie ważyłam 36 kg"

          Błąkał się po ulicach, bo nie miał gdzie spać. "Chciałem zniknąć"

          Błąkał się po ulicach, bo nie miał gdzie spać. "Chciałem zniknąć"