Ponoć każdy rodowity góral muzykę ma we krwi. Ile jest w tym prawdy, nie wiadomo. Nie da się jednak zaprzeczyć, że góralska muzyka i taniec to ważny element tradycji ludowej na południu Polski. Wesołe brzmienie wygrywanych nut pojawia się niemal w każdej karczmie w Zakopanem. Co ciekawe, autorzy muzyki góralskiej są zazwyczaj anonimowi. W czym tkwi jej fenomen?
Zobacz też: Kayah o współpracy z Bregovicem: "Myślę, że dopiero teraz doceniamy to, co zrobiliśmy 20 lat temu" >>>
Muzyka góralska – cechy
Taniec i muzyka góralska są ważnymi elementami naszej kultury. Podkreślają jej wyjątkowość, odrębność i są pewną wizytówką Polski. Ich oryginalność zaś podbija serca wielu ludzi na całym świecie. Muzyka góralska jest przekazywana z pokolenia na pokolenie, a jej największy urok tkwi w tym, że jest tworzona wciąż na nowo.
Czym cechuje się muzyka góralska? Wykorzystywane w niej instrumenty z pewnością są charakterystycznym elementem, który przekłada się na unikalne brzmienie. Skład kapeli góralskiej to zwykle czterech grajków. Jest tu więc obecny Prym, który gra melodię prowadzącą, trzymając skrzypce na barku lub na piersi (używa bowiem tylko 3 z 4 strun) i jest odpowiedzialny za dobór muzyki, Sekunda, czyli drugie skrzypce (uzupełniający lukę między prymem a basami) oraz Basy, przypominające mały kontrabas (na których ponoć gra się najprościej). Dawniej wykorzystywano też takie instrumenty jak gęśle, dudy i piszczałki. Cechą znamienną tej muzyki jest także wielogłosowość. Górale najczęściej śpiewają w grupach. Pieśń zaczyna jeden z nich, a reszta mu po chwili wtóruje. Głos ich zaś jest gardłowy i przepełniony krzykiem.
Zobacz też: Muzyka żydowska – najlepsi wykonawcy i ponadczasowe przeboje. Jak łączą się z kulturą żydowską? >>>
Tempo muzyki góralskiej zazwyczaj jest żwawe, a słowa utworów niejednokrotnie nawiązują do umiłowania Tatr. Często pojawiają się motywy miłosne przedstawione „na wesoło”. Co ciekawe, muzyka góralska zawsze powstaje spontanicznie, np. podczas zabaw czy codziennych aktywności. Słowa i nuty nie są więc przez nikogo zapisywane, a jedynie powielane, „zasłyszane” przez kogoś innego. Rodzą się w ten sposób przyśpiewki, które w zależności od regionu mogą się nieco różnić zarówno linią melodyczną, jak i lirykami.
Stolica muzyki góralskiej
W których rejonach Polski króluje muzyka góralska? Można śmiało powiedzieć, że Zakopane jest jej „stolicą”. To właśnie w tym mieście turystycznym, ku uciesze wycieczkowiczów, widać jej największą eksplozję. Jest grana niemal na każdym kroku, w restauracjach, karczmach czy nawet ulicznych kramikach. Najlepsza muzyka góralska to jednak zdecydowanie ta grana na żywo, a nie odtwarzana z płyty. Dlatego tym, którzy chcą doświadczyć prawdziwego muzycznego doznania z folkową nutą, warto polecić wybranie się w miejsca, gdzie odbywają się takie minikoncerty. Bardzo często są to właśnie typowo góralskie karczmy, gdzie przy okazji serwowane jest tradycyjne jadło.
Gdzie pojawia się muzyka góralska? Beskidy to oprócz Zakopanego kolejny region, w którym skoczne folkowe rytmy także są wszechobecne, jednak w nieco zmienionej formie.
Nowoczesna muzyka góralska i biesiadna
Dawniej w muzyce góralskiej wykorzystywano tylko skrzypce i basy. Tendencja ta się jednak zmieniała wraz z upływem lat i współcześnie muzyka góralska komercyjna występuje w nieco innej odsłonie. Zespoły, które ją tworzą, wykorzystują bowiem nie tylko tradycyjne instrumenty, ale także np. gitary (elektryczną i basową) czy perkusję. Często pojawiają się także instrumenty dęte. Znane kapele, które reprezentują muzykę góralską nowoczesną , to m.in. Zakopower i Golec uOrkiestra.
Zobacz też: Samba – gorący taniec latynoamerykański. Jak wygląda nauka? >>>
Muzyka góralska elektroniczna grana jest zaś przez zespół Stanisława Karpiel-Bułecki, czyli Future Folk oraz Electro Halny. Tworzy ją także Gooral, czyli Mateusz Górny. Polska więc może poszczycić się wykonawcami, którzy inspirując się ludowym folklorem, tworzą produkt naprawdę wysokiej jakości. To dzięki nim ewolucja muzyki góralskiej weszła na nowy poziom, a nowoczesne, energetyczne brzmienie nie jest pozbawione jej tradycyjnego „sznytu”.
Nie da się zaprzeczyć, że muzyka góralska do tańca nadaje się idealnie. Nie dziwi więc fakt, że jej elementy pragnie mieć na swoim weselu wiele osób. Skoczne rytmy i radosne słowa sprawiają, że nogi rwą się do tańca, a gardło do wtórowania w śpiewaniu. Muzyka góralska na weselu potrafi skutecznie zaprosić gości na parkiet i jest gwarantem dobrej zabawy. Często przy takich okazjach młodzi wybierają utwory bardziej nowoczesne niż te tradycyjne. Są jednak i takie wesela, na których muzyka góralska biesiadna wykonywana jest „na siedząco”. Goście dostają specjalne śpiewniki i przed podaniem dania głównego śpiewają wspólnie kilka piosenek. Prawdziwą gratką w trakcie tego rodzaju imprez jest muzyka góralska na żywo wykonywana przez rodowitych mieszkańców Podhala.
Autor: Damian Drewulski
Pozostałe wiadomości
NewsyZmiany w Dzień Dobry TVN. Do zespołu dołączą znane twarze
GwiazdyTakiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących
GwiazdyUpiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?
Styl życiaQuiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?
Przepisy kulinarneŻurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?
NewsyWielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?
GwiazdyRebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"
GwiazdyNowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał
Gorące tematyPomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka
Przepisy kulinarneSerowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym
Ślub i weseleWysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?
Styl życiaTradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?
Przepisy kulinarne"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić
GwiazdyWojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"
Przepisy kulinarneWyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego
ParentingTuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent
Zdrowe odżywianieIle jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości
GwiazdyKsiężna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"
Podróże10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu
ParentingKobiety hejtowane za wielodzietność. "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"
GwiazdyZjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?
Styl życiaSiostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"
GwiazdyKlaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?
Zdrowe odżywianieTen składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"
HoroskopWiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania
PsychologiaCzy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"
Styl życiaPolska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu
Parenting"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom
Przepisy kulinarnePotrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy
GwiazdyMarcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"
GwiazdyObejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki
Sposób na wnętrzeSposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"
GwiazdySarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka
GwiazdyWyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"
GwiazdyNazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?
Pielęgnacja twarzy i ciałaDbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?
Parenting"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia
DomSposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić
Gwiazdy"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie
Pielęgnacja twarzy i ciałaZatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry
NewsyPlatforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"
Aranżacje wnętrzWiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje
LongFormBrak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?
NewsyCo i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?
ZwierzętaNie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas
Styl życiaTo najczęstszy błąd w podawaniu żurku
HoroskopWybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4
GwiazdyMateusz Hładki poprowadzi nowy program
Przepisy kulinarneSprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?
NewsyE-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
Zdrowe odżywianieIle cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"
Styl życiaPaulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie
ParentingWielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"
GwiazdySanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?
Przepisy kulinarne9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy
ŚwiatWakacje w maju – gdzie warto pojechać?
GwiazdyOla Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą
Nasze akcje#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas
Styl życiaJak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"
GwiazdyGrupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę
GwiazdyBeata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów
Styl życiaNauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"