Co to są korytarze ekologiczne? Przykłady

Kopytne w środowisku naturalnym
Fot. Colleen Gara/ Getty Images
Korytarzami ekologicznymi określamy tereny umożliwiające swobodną i bezpieczną migrację zwierząt, a także rozmnażanie roślin i grzybów. Rozwój infrastruktury stanowi największe zagrożenie dla bezpieczeństwa wielu gatunków. Korytarze ekologiczne w Polsce mają za zadanie zapewnić gatunkom jak najbardziej naturalne warunki do egzystencji. Wyjaśniamy, czym dokładnie są korytarze ekologiczne.

Przed masowym powstawaniem dróg i rozrostem miejskich aglomeracji nie istniała potrzeba tworzenia korytarzy ekologicznych. Można powiedzieć, że kiedyś wszystkie tereny były swoistym korytarzem ekologicznym. W chwili obecnej korytarze ekologiczne w Polsce gwarantują możliwość przeżycia i rozmnażania się wielu zagrożonym gatunkom. Najwięcej korytarzy zlokalizowanych jest na Podlasiu i na Podkarpaciu oraz w województwach zachodnich, ale nie brak ich także np. w Małopolsce.

Co to są korytarze ekologiczne?

Korytarze ekologiczne to pasy łączące różne tereny . Zgodnie z ustawą o ochronie przyrody z 16 kwietnia 2004 roku , korytarze ekologiczne to obszary, które umożliwiają migrację roślin, zwierząt i grzybów . Jak widać, definicja ta jest stosunkowo ogólna. W praktyce najważniejszą cechą korytarzy ekologicznych, odróżniających je od innych czynności zabezpieczających ekosystem, jest ich pomostowość – korytarze ekologiczne, w Polsce i na świecie, scalają rozdzielone przez człowieka tereny, tworząc między nimi swoiste, ekologiczne mosty.

Często niesłusznie korytarzami ekologicznymi określamy specjalnie przygotowane mosty i tunele pod drogami , które przeznaczone są dla zwierząt. Faktycznie – w większości przypadków należą one do danego korytarza ekologicznego, jednakże stanowią tylko jego wąską część. Odpowiednie przeprawy są zresztą realizowane także na terenach, które nie są włączone do korytarzy ekologicznych w Polsce. Niektóre nie są przeznaczone dla wszystkich gatunków, a np. tylko dla jeży. Co więcej, korytarze ekologiczne mogą być całkowicie naturalne, choć takich niestety ubywa.

Korytarze ekologiczne mogą mieć zatem charakter lokalny, krajowy lub nawet kontynentalny. Oznacza to, że jedne szlaki umożliwiają migrację gatunków w ramach małego obszaru, inne z kolei tworzą pewnego rodzaju sieć komunikacyjną dla wielu gatunków przechodzącą przez cały kontynent lub jego część. Przykładem lokalnego szlaku może być jednostkowy korytarz ekologiczny w Małopolsce obejmujący zakresem część jednego województwa.

Korytarze ekologiczne – podstawowe funkcje

Istnieje sześć elementarnych funkcji korytarzy ekologicznych . W literaturze przedmiotu (zob. np.: Forman R.T.T., Gordon M., Landscape Ecology , Nowy Jork 1986) fachowo określane są specjalistycznym nazewnictwem jako łącznik, siedlisko, filtr, bariera, ujście i źródło. Poniżej przedstawiamy, na czym polegają te funkcje i co się z nimi wiąże.

Łącznikkorytarze ekologiczne mają za zadanie połączyć odległe od siebie tereny, które zostały oddzielone (zwykle na skutek działalności człowieka), przez co uniemożliwiają lub utrudniają rozwój danych gatunków, ich rozmnażanie się oraz migracje. W różnych fazach aktywności i wieku zwierzęta mają inne potrzeby terytorialne. Często potrzebują więcej przestrzeni, której na skutek rozrastających się aglomeracji, budowy coraz bardziej zagęszczonej sieci dróg, po prostu nie mają.

Siedlisko – to rodzaj funkcji korytarzy ekologicznych, który gwarantuje różnym gatunkom dostęp do potrzebnych im surowców i zasobów, których mogą nie posiadać (lub nie posiadać w wystarczającej ilości) na określonym jednym płacie terenu.

Filtr i bariera – funkcje segregacyjne i izolujące korytarzy ekologicznych, widoczne m.in. na przykładzie budowy dróg, które dla zwierząt stanowią barierę, ale nie tylko. Wysoce niepożądane jest zjawisko zlewania się ze sobą terenów skrajnie zróżnicowanych florystycznie, gdyż badania pokazują, że utrudnia to wówczas migracje wielu gatunków. Innymi słowy, w niektórych przypadkach korytarze ekologiczne w specjalny sposób nie tylko łączą, ale także dzielą (wyznaczając oczywiście inne, lepsze trasy migracji dla zwierząt).

Źródło i ujście – korytarze ekologiczne w Polsce budowane są w taki sposób, aby sprzyjać korzystnej demografii. Źródłem określamy płaty terenu, na których gatunki rozmnażają się bardzo dynamicznie, a ujściem te obszary, na których następuje proces wymierania gatunku. Korytarze ekologiczne mają na celu odpowiednie balansowanie zasiedleniem gatunków, tak aby optymalizować ich przyrost.

Zagrożenia dla korytarzy ekologicznych

Największe zagrożenia dla korytarzy ekologicznych w Polsce i na świecie związane są z aktywnością człowieka. Choć demografia w Polsce jest wciąż ujemna, to miasta powiększają się. Tworzy się coraz więcej atrakcji turystycznych, które ingerują w środowisko. Główne zagrożenia dla korytarzy ekologicznych związane są z:

· budową dróg i autostrad,

· nieprzemyślaną zabudową terenów wiejskich,

· budową dużych obiektów przemysłowych i logistycznych (np. magazyny, kopalnie, fabryki),

· popularyzacją głośnych sportów terenowych, które odstraszają zwierzęta (np. motocross, off-road itp.),

· coraz większym stopniem zanieczyszczania rzek i innych cieków wodnych, które stanowią naturalne korytarze ekologiczne.

Zobacz film: Obrońcy poszkodowanych zwierząt. Źródło: Dzień Dobry TVN

Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN

podziel się:

Pozostałe wiadomości

Pomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka

Pomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka

Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

Upiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?

Upiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?

Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

Wielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?

Wielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?

Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym
Materiał promocyjny

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym

Wysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?

Wysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego
Materiał promocyjny

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego

Tuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent

Tuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu
Materiał promocyjny

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"
Materiał promocyjny

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy
Materiał promocyjny

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"
Materiał promocyjny

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?
Materiał promocyjny

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry
Materiał promocyjny

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?
Materiał promocyjny

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
Materiał promocyjny

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"