Rodzicielstwo nigdy nie jest łatwe, w niektórych przypadkach staje się jednak jeszcze trudniejsze. Wiedzą o tym doskonale rodzice high need baby, czyli dziecka w sposób szczególny wymagającego bliskości. Zrobienie czegokolwiek innego w trakcie opieki nad nim, np. ugotowanie obiadu, posprzątanie czy też chociażby wyspanie się, zawsze graniczy z cudem.
Co to jest high need baby?
Termin high need baby został wprowadzony przez małżeństwo Searsów: Williama, lekarza pediatrę, i Marthę – pielęgniarkę, twórców nurtu rodzicielstwa bliskości. Inspiracją do stworzenia tej koncepcji, jak również pojęcia high need baby, była ich córka Hayden. Searsowie terminem high need baby określili dzieci o szczególnych potrzebach bliskości, reagujące histerycznym płaczem w sytuacji najmniejszego dyskomfortu lub rozłączenia z rodzicami. Główne cechy high need baby to m.in.:
- Słaby sen – dziecko, bez przyczyn fizycznych jak choroba, kolka czy ząbkowanie, ma duży problem z zaśnięciem, nigdy nie przesypia całej nocy, jest w stanie zasnąć maksymalnie na ok. 2–3 godziny i to przy znacznym wysiłku rodziców. Często usypianie trwa dłużej niż sen.
- Wrażliwość na bodźce zewnętrzne – high need baby jest wrażliwe na nawet najcichszy dźwięk, jak skrzypnięcie kolan czy też łóżka podczas wstawania rodziców po udanym utuleniu dziecka do snu, dźwięk, nawet jeśli jego źródło jest oddalone, czy też fakt odłożenia do łóżeczka. Typowa reakcja to histeryczny płacz.
- Skłonność do reagowania krzykiem, wrzaskiem i płaczem bez wyraźnego powodu oraz sygnałów ostrzegawczych – w skrajnych sytuacjach high need baby płacze jeszcze przed przebudzeniem lub przez sen.
- Duża aktywność i ruchliwość.
- Rozregulowany rytm dobowy.
- Wymagalność 100% uwagi ze strony rodziców przy każdej czynności, np. spaniu, raczkowaniu, jedzeniu czy zabawie – z czasem u dzieci, których potrzeba zostaje właściwie zaspokojona, cecha ta zamienia się w dużą samodzielność.
- W starszym wieku – wysoki poziom empatii i determinacja do wykonywanych zadań, zachowania takie przejawia przedszkolak high need baby, a także młodzi dorośli. Często cechy te zostają na całe życie.
Konstrukcja osobowościowa z rysem high need baby daje szansę na wychowanie empatycznego, przyjacielskiego, aktywnego i samodzielnego człowieka. Jednocześnie jest obarczona ryzykiem łatwego wypaczenia osobowości dziecka przy nieodpowiednim traktowaniu.
High need baby – jak postępować?
Postępowanie rodziców wobec dziecka znacząco wpływa na kształtowanie się jego psychiki. W przypadku high need baby trzeba się nauczyć, jak postępować, aby właściwie zaspokajać potrzeby dziecka. To zadanie wymagające dużej dojrzałości ze strony rodziców. Kluczowe jest uświadomienie sobie, że zachowanie dziecka nie wynika ze złośliwości, chęci manipulacji czy wyrachowania. Bardzo często cechy tego rysu osobowości ujawniają się tuż po przyjściu na świat. Istnieją przesłanki, które pozwalają przypuszczać, że przyczyny high need baby mogą mieć podłoże genetyczne. Stwierdzono, że dzieci te każdy bodziec ze świata zewnętrznego – dźwięk, światło, emocje rodziców – odbierają o wiele silniej niż ich rówieśnicy. Bodźce, które dla innych dzieci są neutralne, dla high need baby są bolesnym doświadczeniem. Ich reakcje nie mają nic wspólnego z manipulacją, po prostu – występuje u nich zdecydowanie większa potrzeba bliskości. Podstawowym zadaniem rodziców jest właściwe zaspokajanie tej potrzeby. W przypadku niemowlaków dobrym rozwiązaniem są chusty i nosidła, dzięki którym dziecko przez cały czas jest blisko matki. Większość high need baby dobrze toleruje takie rozwiązanie, choć zdarzają się maluchy, które uspokajają się jedynie w ramionach. Dla nieco starszych dzieci bardzo duże znaczenie ma uwaga rodziców. Nie chodzi tu o aprobatę, a o zwykłą obecność i świadome uczestnictwo w wykonywanych przez nie czynnościach. To bardzo ważne z punktu widzenia rozwoju emocjonalnego i psychicznego high need baby. Tym, czego przede wszystkim muszą się nauczyć rodzice dziecka ze zwiększoną potrzebą bliskości, jest właściwe priorytetyzowanie obowiązków. Trzeba zacząć odpuszczać to, co mniej ważne i poświęcić swoją energię na to, co najistotniejsze. Ponieważ high need baby bardzo mało śpi, jego rodzice również mają poważne deficyty snu, co może negatywnie wpływać na realizację w życiu codziennym nurtu rodzicielstwa bliskości. Ważna jest pomoc ze strony bliskich, którzy mogą przejąć część dotychczasowych obowiązków matki high need baby.
Wychowywanie high need baby może być wspaniałą przygodą. To trudny rys osobowościowy, ale jednocześnie stwarza możliwość zbudowania autentycznej i silnej więzi. Trzeba jednak uważać, aby w przyszłości, kiedy dziecko nie będzie wymagało już tak dużej bliskości, nie ograniczać jego samodzielności. Niestety, rodzice high need baby w większym stopniu niż pozostali są narażeni na emocjonalne uzależnienie od swojego dziecka.
Zobacz też:
Pożegnanie z pieluchami? Od czego zacząć?
Bunt dwulatka – jak się objawia? Jak sobie z nim poradzić?
Obowiązki dziecka w domu – czy i jakie powinno ono wykonywać?
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN
Źródło zdjęcia głównego: Moment RF