Cis – wygląd, odmiany, wymagania

Duże zbliżenie na gałąź cisu. Cis z owcami.
Fot. Helen Russell EyeEm / Getty Images
Cis to drzewo lub krzew o zimozielonych igłach. Jest rośliną długowieczną, może żyć nawet tysiąc lat. Cis pospolity występuje naturalnie w Polsce. W ogrodach cis najczęściej jest wykorzystywany jako żywopłot, ponieważ bardzo dobrze znosi przycinanie. Można z niego tworzyć krzewy o ciekawych kształtach.

Cis w ogrodzie przybiera najróżniejsze formy: od rośliny okrywowej, poprzez fantazyjnie przycinane krzewy aż do wysokich, smukłych drzew. Ze względu na to, że przez cały rok zachowują zielone igły, ozdabiają ogród niezależnie od pory roku.

Jak wygląda cis?

Cisy mają czerwonobrązową , łuszczącą się korę. Odmiany drzewiaste mają zwykle dwa lub więcej pni. Ich zimozielone igły są miękkie i mają zazwyczaj kolor ciemnozielony (młode pędy często wytwarzają żółtawe igły).

Jego zaletą jest długowieczność. Wadą – powolne rośnięcie. Roczne przyrosty wynoszą od 3-4 cm (u młodych roślin) do 10-15 cm (u dojrzałych cisów).

Cis jest rośliną dwupienną, co oznacza, że w obrębie gatunku wyróżnia się osobniki męskie i żeńskie (tylko na nich pojawiają się owoce).

Cis – odmiany i gatunki

Cis pospolity ma aż siedemdziesiąt odmian uprawnych. Oprócz nich, jest jeszcze kilka innych gatunków uprawianych w Polsce.

Odmiany cisu (drzewa):

· cis pospolity Great Column – rośnie do wysokości 4 m i 1 m szerokości;

· cis pospolity Dovastoniana – drzewo o jednym pniu, początkowo krzewiaste;

· cis krótkolistny – drzewo dorastające do 25 m wysokości, ma stożkowaty pokrój, szeroki u nasady i wąski na szczycie;

· cis pośredni Green Mountain – drzewo, początkowo o krzewiastym pokroju, ma 2 m wysokości i 4 m szerokości, ma wyłącznie płeć męską, nie zawiązuje nasion.

Odmiany cisu (krzewy):

· cis pospolity Aurea Nova – rozłożysty krzew do 80 cm wysokości, najczęściej stosowany jako roślina okrywowa lub formowana w przeróżne kształty;

· cis pospolity Adpressa Aurea – krzew osiągający do 150 cm wysokości, rozłożysty o luźnej koronie;

· cis pospolity Amersfoort – karłowaty krzew osiągający do 60 cm wysokości o drobniutkich, ciemnozielonych, owalnych igłach, które przypominają listki (wymaga okrycia na zimę);

· cis japoński Aurescens – karłowaty krzew z żółtymi igłami;

· cis pośredni Krakus – krzew o kolumnowym pokroju, do 2,5 m i szerokości 60 cm.

Zobacz film: Hortiterapia, czyli terapia ogrodnicza. Źródło: Dzień Dobry TVN

Wymagania cisu

Cisy rosną zarówno w słońcu, jak i w cieniu . Niektóre odmiany będą miały w cieniu bardziej nieregularny pokrój niż w słońcu (np. kolumnowy cis pospolity „Great Column”). Preferują lekko zasadową glebę. Staramy się nie sadzić ich w miejscach, gdzie stoi woda ani w miejscach zbyt suchych.

Podlewanie cisów jest konieczne w pierwszym roku po posadzeniu i w czasie suszy. Podlewamy obficie. Cis lubi dużą wilgotność powietrza, warto go więc sadzić w pobliżu zbiorników wodnych – strumyków, oczek wodnych czy stawów.

Cis może rosnąć także w donicy na balkonie lub tarasie, jeśli wybierzemy karłowatą, krzewiastą odmianę.

Krzew ten dobrze znosi przesadzanie, jest odporny na zanieczyszczenia powietrza. Nie przeszkadzają mu też inne korzenie w glebie.

Cisy zimą najbezpieczniej jest okryć, szczególnie na północnym-wschodzie Polski. Krzewy o pokroju kolumnowym warto związać w kilku miejscach, aby śnieg nie powykrzywiał im gałązek.

Cis pospolity na żywopłot

Żywopłot z cisu jest bardzo popularną ozdobą wielu ogrodów. A to dlatego, że te gęste krzewy doskonale znoszą przycinanie. Cisy tniemy przed rozpoczęciem wegetacji, wczesną wiosną i powtarzamy na początku lipca. Przycinanie cisów możemy przeprowadzać częściej, ale nie później niż do połowy sierpnia.

Czy cis jest pod ochroną?

Cis pospolity jest rośliną chronioną w Polsce od XV wieku. Obecnie jest pod częściową ochroną gatunkową.

Cis – trujący czy leczniczy?

Owoce cisu mają formę czerwonej nibyjagody. Nasiona (i niemal wszystkie pozostałe części cisu) są trujące dla człowieka, ale osnówki – czyli części zewnętrzne, są jadalne. Dlatego, jeśli po ogrodzie biegają dzieci, lepiej sadzić jedynie męskie osobniki, które nie będą przyciągały wzroku dzieci i kusiły swoimi czerwonymi „jagódkami”.

Cis zawiera także paklitaksel – cenną substancję, która może działać przeciwnowotworowo (obecnie nie pozyskuje się jej z kory drzew, a produkuje syntetycznie).

Cis może wywoływać alergię. Pyli zwykle w marcu.

Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN

podziel się:

Pozostałe wiadomości

Pomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka

Pomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka

Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

Upiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?

Upiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?

Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

Wielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?

Wielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?

Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym
Materiał promocyjny

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym

Wysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?

Wysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego
Materiał promocyjny

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego

Tuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent

Tuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu
Materiał promocyjny

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"
Materiał promocyjny

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy
Materiał promocyjny

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"
Materiał promocyjny

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?
Materiał promocyjny

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry
Materiał promocyjny

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?
Materiał promocyjny

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
Materiał promocyjny

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"