Jak działają antydepresanty? Skutki uboczne leków

Smutna kobieta siedzi i myśli
Tom Merton / Getty Images
Źródło: OJO Images RF
Antydepresanty to leki psychotropowe stosowane w terapii zaburzeń psychicznych, w tym depresji, zaburzeń lękowych i nerwicowych, a także zaburzeń jedzenia, zespołu stresu pourazowego, bezsenności czy bólu przewlekłego. Nawet najnowsze antydepresanty nie działają od razu. Efekt terapeutyczny pojawia się dopiero po 2-3 tygodniach właściwego stosowania leku. Nagłe odstawienie antydepresantów jest przyczyną nieskuteczności leczenia.

 Antydepresanty bez recepty, czyli naturalne antydepresanty, są oparte na wyciągach z dziurawca zwyczajnego. Przestrzega się przed stosowaniem ziołowych antydepresantów w ciężkich depresjach. Zwraca się też uwagę na niebezpieczeństwo interakcji dziurawca z lekami. Pamiętajmy również, że nie ma antydepresantów bez skutków ubocznych. Żadne lekarstwa nie są obojętne dla organizmu i mogą być stosowane jedynie pod kontrolą lekarza.

Jak działają antydepresanty? Lista leków

Najnowsze antydepresanty nie są w Polsce powszechnie stosowane. Antydepresanty nowej generacji to: wilazodon, częściowy agonista presynaptycznego receptora 5-HT1A i inhibitor wychwytu zwrotnego serotoniny (5-HT) oraz wortioksetyna, inhibitor wychwytu zwrotnego 5-HT i modulator receptorów serotoninowych. Biorąc pod uwagę mechanizm działania leczniczego, antydepresanty najczęściej stosowane w Polsce dzielimy na następujące grupy:

1) Trójcykliczne leki przeciwdepresyjne (TLPD) , które hamują wychwyt zwrotny 5-HT oraz noradrenaliny (NA), prowadząc do nasilenia przekaźnictwa serotoninergicznego i noradrenergicznego. Antydepresanty silnej hamujące wychwyt NA niż 5-HT (np. dezipramina, nortryptylina), wykazują oprócz działania przeciwdepresyjnego, potencjał aktywizujący; antydepresanty o zrównoważonym wpływie na wychwyt 5-HT i NA (np. amitryptylina, doksepina), działanie uspokajające oraz przeciwlękowe; a silniej wpływające na wychwyt 5-HT (np. klomipramina), słabe uspokajające i przeciwlękowe. TLPD to silne antydepresanty , bardzo skuteczne, ale też toksyczne. Nie są wskazane u osób starszych (wyjątek: opipramol);

2) Selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego 5-HT (SSRI) to również skuteczne antydepresanty , wykazujące działanie aktywizujące (fluoksetyna), uspokajające i przeciwlękowe (fluwoksamina, paroksetyna) lub zrównoważony wpływ na napęd i słabe działanie uspokajające oraz przeciwlękowe (sertralina, citalopram, escitalopram). SSRI należą do najczęściej stosowanych antydepresantów w zespołach depresyjnych, lęku napadowym i uogólnionym. SSRI to podstawowe antydepresanty na nerwice (np. fobie społeczne);

3) Selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego NA (np. reboksetyna);

4) Nieselektywne inhibitory wychwytu zwrotnego 5-HT oraz NA, pozbawione działania receptorowego (np. wenlafaksyna, milnacipran);

5) Inhibitory wychwytu zwrotnego 5-HT z aktywnością antagonistyczną wobec receptora 5-HT2A (np. trazodon);

6) Antydepresanty atypowe , czyli wpływające na receptory neuronów serotoninergicznych oraz noradrenergicznych (np. mianseryna, mirtazapina);

7) Inhibitory monoaminooksydazy (np. moklobemid);

8) Leki nasilające wychwyt zwrotny 5-HT (np. tianeptyna);

9) Inhibitory wychwytu zwrotnego NA i dopaminy (np. bupropion);

10) Agoniści receptorów melatoninergicznych (np. agomelatyna).

Kiedy zaczynają działać antydepresanty?

Należy pamiętać, że pierwsze oznaki poprawy nastroju pojawią się dopiero po 2-3 tygodniach właściwego i regularnego stosowaniu antydepresantu. Również silne antydepresanty , w tym najnowsze antydepresanty , mają opóźniony początek działania. Po uzyskaniu zadowalających efektów, należy kontynuować leczenie, celem utrwalenia poprawy i zapobiegania nawrotom objawów.

Kto powinien uważać na antydepresanty? Skutki uboczne antydepresantów

Antydepresanty z grupy TLPD nie są wskazane u osób starszych ze względu na znaczące działania niepożądane (spadki ciśnienia, tachykardię, zaparcia, przyrost masy ciała), a także ryzyko interakcji lekowych.

Poważnym powikłaniem leczenia antydepresantami (lub skutkiem przedawkowania antydepresantów ) o działaniu serotoninergicznym jest zespół serotoninowy . Najczęściej pojawia się w czasie stosowania leków SSRI zarówno w monoterapii, jak i w połączeniu z innymi lekami serotoninergicznymi. Charakteryzuje się gorączką, skurczami mięśni, zaburzeniami krążenia oraz zaburzeniami świadomości.

Najczęstsze objawy odstawienia antydepresantów to: niepokój, rozdrażnienie, płaczliwość, zaburzenia snu, nadwrażliwość na światło, a także bóle brzucha, nudności, wymioty, biegunki. Uporczywe bóle i zawroty głowy po odstawieniu antydepresantów , a także uzależnienie od antydepresantów , to kolejne problemy, obniżające jakość życia chorych.

Antydepresanty a ciąża

Wszystkie leki, zwłaszcza silne antydepresanty , nie są obojętne dla organizmu matki i płodu. Antydepresanty w ciąży zaleca się stosować wyłącznie w trudnych depresjach, w najmniejszych skutecznych dawkach. Unika się podawania antydepresantów w 1 trymestrze. Za skuteczne antydepresanty w ciąży uważa się: dezipraminę, nortryptylinę oraz fluoksetynę. Są to najlepsze antydepresanty z punktu widzenia bezpieczeństwa stosowania w ciąży.

Czy w aptece dostępne są naturalne antydepresanty?

Choć badania kliniczne potwierdziły działanie przeciwdepresyjne wyciągu z dziurawca, zawierającego hiperycynę, niektóre źródła poddają w wątpliwości, czy jest to skuteczny antydepresant . Obecnie uznaje się, że naturalne antydepresanty nie powinny być podstawą terapii zaburzeń depresyjnych, zwłaszcza depresji o dużym nasileniu. Należy mieć na uwadze również fakt, że dziurawiec wchodzi w interakcje z wieloma lekami.

Zobacz film: Depresja w rodzinie - jak pomóc bliskim? Źródło: Dzień Dobry TVN

Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN

Źródło zdjęcia głównego: OJO Images RF

podziel się:

Pozostałe wiadomości

Pomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka

Pomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka

Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

Upiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?

Upiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?

Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

Wielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?

Wielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?

Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym
Materiał promocyjny

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym

Wysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?

Wysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego
Materiał promocyjny

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego

Tuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent

Tuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu
Materiał promocyjny

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"
Materiał promocyjny

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy
Materiał promocyjny

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"
Materiał promocyjny

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?
Materiał promocyjny

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry
Materiał promocyjny

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?
Materiał promocyjny

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
Materiał promocyjny

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"