Aleksander Edelman. Najważniejsza jest dla niego pamięć

Misją Aleksandra Edelmana jest to, aby pamięć o doświadczeniach II Wojny Światowej przetrwała. Syn Marka Edelmana mieszka na co dzień w Paryżu. Jest cenionym naukowcem i artystą. Marcin Sawicki odwiedził Pana Aleksandra z kamerą Dzień Dobry TV.

Trudne początki w Paryżu

Rodzice Aleksandra Edelmana byli niezwykłymi ludźmi. Marek – ojciec, był ostatnim przywódcą Powstania w getcie warszawskim. Alina – matka to bohaterka lekarka pomagająca dzieciom oraz ofiarom wojen na całym świecie. Mimo to Panu Aleksandrowi udało się wyjść z cienia rodziców. Mieszka obecnie w Paryżu. Ma ciekawą karierę naukową i artystyczną.

Pierwszy raz do Paryża przyjechał w 1971 roku. Jak wspomina, był wówczas gorący lipiec. Rodzina zamieszkała u swoich przyjaciół, w jednej z paryskich kamienic. Aleksander Edelman porównał początki emigracji do pewnego rodzaju wojny.

Trzeba cały czas walczyć. Choć było to tuż po 1968 roku, to byłem z tych, którzy nie chcieli wyjeżdżać. Ale siłą rzeczy się tu znalazłem. Moją pierwszą pracą było rozwieszanie plakatów w mieście, potem robiłem tzw. „dziurki” w pierwszych komputerach. Następnie stałem się fotografem w laboratorium naukowym i to była bardzo dobra pozycja społeczna.

Jak wspomina Aleksander Edelman nauka języka francuskiego była dla niego trudnym doświadczeniem.

Przez pierwsze dwa lata na studiach nie rozumiałem co mówią do mnie, a oni nie rozumieli mnie. Cud, że skończyłem studia. Na szczęście umiałem dobrze ściągać.

Działalność artystyczna Zofii Lipeckiej

Żona Aleksandra Edelmana – Zofia Lipecka przyjechała do Paryża w latach 70. XX wieku. Jest artystką. W Paryżu zarabiała na życie malując portrety turystów. W Paryżu ukończyła historię sztuki na Sorbonie oraz malarstwo na Akademii Sztuk Pięknych.

Obecnie Pani Zofia tworzy artystyczne instalacje poświęcone zagładzie z czasów II Wojny Światowej.

Co roku jeżdżę do Treblinki i robię zdjęcie w tym samym miejscu, przy wjeździe do miasteczka Treblinka. Pierwszy raz kiedy tam pojechałam i zobaczyłam ten napis przeżyłam szok. To było kontynuacją pracy nad pamięcią, która zaczęła się instalacją po Jedwabnym. Zrobiliśmy z mężem wiele instalacji poświęconych pamięci po zagładzie.

Jakie emocje wywołują u Aleksandra Edelmana obrazy jego żona?

One mnie bardzo poruszają. Sztuka i miłość są chemią.

Działalność naukowa

Aleksander Edelman jest biofizykiem. Zajmuje stanowisko dyrektora laboratorium we francuskim Inserm. Wiodącej francuskiej jednostce badawczej zajmującej się biomedycyną. Od kilku lat prowadzi badania nad mukowiscydozą.

W 2006 roku to był dla nas ważny moment, bo wtedy dużo było wiadomo na temat tego genu. Myśmy odkryli, że by dobrze on działał, musi oddziaływać z innym białkiem czy genem, który się nazywa keratyna. Nastąpił ogromny postęp w tej dziedzinie. 30 lat temu wszystkie dzieci umierały chore na mukowiscytozę. Jesteśmy na etapie pierwszej generacji tych lekarstw, które poprawiają uszkodzone białko i polepszą życie chorych.

Działalność artystyczna Aleksandra Edelmana

W laboratorium Pan Aleksander spędził większość swojego życia. Teraz skupia się na działalności artystycznej reżyserując filmy dokumentalne.

Kiedy miałem 18 lat chciałem być filmowcem. Gdyby nie 1968 rok pewnie byłbym w tym zawodzie w jakiejś dziedzinie tego zawodu.

Obecnie Aleksander Edelman robi film o ludobójstwie w Rwandzie.

Zająłem się teraz ludobójstwem w Rwandzie przeciwko Tutsi. Zająłem się tym nie dlatego, że koniecznie chcę być artystą, ale dlatego że muszę to zrobić. To są te wartości, które mam w sobie. Robię to własnymi środkami. Tam doszło do tego, że sąsiedzi mordowali sąsiadów. Żony mężów i dzieci. To się w głowie nie mieści. Jeżdżąc po Rwandzie i rozmawiając z ludźmi, miałem takie odbitki do tego, co się działo w getcie warszawskim czy Treblince.
Zobacz film: Młodzi dbają o pamięć bohaterów wojny. Źródło: Dzień dobry TVN

Zobacz też:

Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN

podziel się:

Pozostałe wiadomości

Joanna Jędrzejczyk i Zofia Szawernowska mentorkami Małgorzaty Rozenek-Majdan w "Pokonaj mnie, jeśli potrafisz"

Joanna Jędrzejczyk i Zofia Szawernowska mentorkami Małgorzaty Rozenek-Majdan w "Pokonaj mnie, jeśli potrafisz"

Bezpieczna Wielkanoc 2024. Policja: "Na drogi wyjadą grupy SPEED"

Bezpieczna Wielkanoc 2024. Policja: "Na drogi wyjadą grupy SPEED"

Wielki Piątek- kogo obowiązuje post i co można w tym dniu jeść?

Wielki Piątek- kogo obowiązuje post i co można w tym dniu jeść?

Pogoda na sobotę, 30 marca. Czeka nas słoneczna i ciepła Wielka Sobota

Pogoda na sobotę, 30 marca. Czeka nas słoneczna i ciepła Wielka Sobota

Wielkanocne wypieki z nutką ekstrawagancji. Przepisy Michała Toczyłowskiego na niebanalne słodkości

Wielkanocne wypieki z nutką ekstrawagancji. Przepisy Michała Toczyłowskiego na niebanalne słodkości

Zmiany w Dzień Dobry TVN. Do zespołu dołączą znane twarze

Zmiany w Dzień Dobry TVN. Do zespołu dołączą znane twarze

Pogoda na 29 marca. Jaka będzie pogoda w Wielki Piątek?

Pogoda na 29 marca. Jaka będzie pogoda w Wielki Piątek?

Horoskop na piątek. Dzień przyniesie wiele okazji do refleksji

Horoskop na piątek. Dzień przyniesie wiele okazji do refleksji

Horoskop dzienny na sobotę, 30 marca 2024 r. dla Strzelców, Koziorożców, Wodników, Ryb

Horoskop dzienny na sobotę, 30 marca 2024 r. dla Strzelców, Koziorożców, Wodników, Ryb

Horoskop dzienny na sobotę, 30 marca 2024 r. dla Lwów, Panien, Wag, Skorpionów

Horoskop dzienny na sobotę, 30 marca 2024 r. dla Lwów, Panien, Wag, Skorpionów